معیارهای ارزیابی بانکهای اطلاعاتی پیوسته :

در حال حاضر با توجه به افزایش روز افزون پایگاههای اطلاعاتی پیوسته لازم است کتابداران و سایر دست اندرکاران تهیه این گونه پایگاهها ، کیفیت این پایگاهها را مورد ارزیابی قرار دهند. براي اين منظور بايد موارد زير را در نظر داشته باشند : 1 . محتوی ویژگیهای خاص - کاربران و مخاطبان مورد نظر چه کسانی هستند؟ - آیا از نظر سطح خوانایی مناسب است؟ ( از نظر طول جمله و پاراگرافها، واژگان، استفاده از تصاویر و نمودار برای درک بهتر متن و........). - آیا قالب و شکل متن در بالا بردن سطح خوانایی موثر است ( اندازه و نوع فونت، فاصله خطوط، پیش زمینه و پس زمینه، سرصفحه و....)؟ - آیا هدف منبع مورد نظر به روشنی تعریف شده است؟ 2 . دامنه و پوشش - آیا زمینه های موضوعی مورد نظر به طور جامع تحت پوشش قرار گرفته است؟ (تعداد نمایه ها، عنوانها و چکیده ها) - پوشش گذشته نگر سایت چگونه است و شماره های قبلی( Back files ) از چه تاریخی موجود است؟ - آیا با استفاده از فرامتن به دامنه موضوعی منبع اضافه شده است؟ 3 . دقت و اعتبار - آیا اطلاعات ارائه شده معتبر است؟ ( ویراستار، نویسنده، ناشر، سازمان های پشتیبانی کننده) - آیا ویراستار متخصص موضوعی است و دانش، مهارت و شهرت لازم را در زمینه موضوعی مورد نظر دارد؟ - آیا منابع قبل از نمایه سازی ارزیابی و داوری شده است؟ - آیا آدرس سایت نشان می دهد که پایگاه وابسته به سازمان معتبری است؟ - پایگاه بر اساس چه منابع ایجاد شده است و آیا منابع دقیق، صحیح و به دور از سوگیری است؟ - دوره روزآمدسازی پایگاه چه قدر است و آیا روزآمد سازی آن بر اساس خط مشی و فاصله زمانی مشخصی می باشد؟ - آیا فرامتنها و پیوندها سبب ارتباط و درک موثرتر متن و اطلاعات ارائه شده می شود؟ 4 . جنبه های فنی دسترس پذیری -آیا دسترسی از راه دور دارای محدودیتها و قرارداد خاصی می باشد؟ - آیا نیاز به ثبت نام دارد و اگر دارد آیا ثبت نام ساده است؟ - آیا صفحه خانگی آن به آسانی بارگذاری می شود؟ - آیا در صفحه خانگی جعبه جستجو، کمکهای خاص روش جستجو، و چگونگی استفاده از پایگاه واضح و در دسترس است؟ - آیا پایگاه به زبانهای دیگر نیز قابل دسترس است؟ - آیا با مرورگرها و سیستم عاملهای دیگر نیز قابل مشاهده است؟ - آیا سایت دارای ثبات است یا به طور مکرر آدرس خود را تغییر می دهد؟ - آیا اگر آدرس سایت تغییر کند پیونده به آدرس جدید گذاشته شده است؟ - طراحی و نحوه نمایش -آیا دارای ساختاری ساده و کاربر پسند است؟ -آیا از طراحی مناسب نظیر رنگ، الگو، فونتهای خوانا، فاصله گذاری مناسب، تضاد رنگ متن و زمینه، قرار دادن عنوانهای فرعی و توصیفی و..... برخوردار است؟ - آیا برای درک بهتر متن از امکانات صوتی و تصویری استفاده شده است؟ - مرور و تورق سایت (Navigation) - آیا سایت دارای ابزارهای کمکی نظیر آیکونها، دکمه ها، منوهای بالا رونده، نشانه های جهت - یاب،؛ نمایه، آموزش جستجو و مثال برای مرور صفحه میباشد؟ - آیا این علائم کمکی به گونه ای هستند که کاربر را بدون نیاز به آموزش اضافی به مقصد برسانند؟ - آیا پیوندها فعال هستند و تعداد آنها به اندازه ای است که کاربر به سادگی به اطلاعات مورد نیاز خود برسد؟ ( بیش از سه بار انتخاب پیوند برای رسیدن به اطلاعات زیاد است) - آیا از برچسبها و توضیحات سرصفحه برای درک بهتر متن و تصاویر استفاده شده است؟ - آیا پرش به صفحه های قبل و بعد به راحتی میسر است؟ - آیا قصع اتصال به آسانی صورت می گیرد؟(log of) 5- ویژگیهای جستجو درونداد جستجو (Search input) - چه روش جستجویی می تواند مورد استفاده قرار گیرد ( زبان طبیعی و آزاد یا زبان کنترل شده)؟ - امکان استفاده از عملگرهای جبری وجود دارد؟ - آیا امکان جستجو با کلید واژه، عنوان، موضوع، عبارت و.... وجود دارد؟ - آیا امکان استفاده از محدودگرهای مناسب نظیر سال نشر، نوع مدرک، زبان و.... وجود دارد؟ - آیا امکان استفاده از عملگرهای جستجوی ریشه و جستجوی عمومی وجود دارد؟ - آیا گزینه جستجوی پیشرفته وجود دارد؟ - آیا امکان فرمولبندی جستجو وجود دارد؟ - آیا غلطهای املایی و گرامری را اصلاح و عبارتهای جایگزین پیشنهاد می کند؟ - آیا اصطلاحنامه ای برای راهنمایی کاربر پیش بینی شده است؟ - آیا امکان تورق نمایه های مختلف و انتخاب مدخل از داخل نمایه ها وجود دارد؟ - آیا امکان جستجوی همزمان در چند پایگاه وجود دارد؟ - برونداد جستجو ( Search output) - آیا نتایج جستجو ارتباط زیادی با موضوع مورد نظر دارد؟ - آیا کاربر می تواند نتایج را تا جایی که بخواهد محدود کند؟ - آیا نتایج جستجو در قالبی قابل درک ارائه می شود؟ - نتایج جستجو قابل پردازش است وآیا نتایج جستجو امکان ترکیب با یکدیگر را دارند؟ - آیا نتایج جستجو بر اساس فیلدهای مشخص از قبیل نویسنده، تاریخ انتشار، نام نویسنده و.... مرتب می شود؟ - آیا نتایج جستجو برای استفاده های بعدی ذخیره یا نشان دارمی شود؟ - آیا امکان پرش به رکوردی خاص از نتایج جستجو می باشد؟ - آیا کلمات جستجو شده یا مترادف در متن بازیابی شده برجسته می شود؟ - آیا امکان ارسال نتایج از طریق پست الکترونیک میسر است؟ - آیا امکانات ویژه برای چاپ منابع بازیابی شده وجود دارد (چاپ متن انتخاب شده، کل سند، و یا گزینه چاپ کاربر پسند) - آیا امکان انتخاب قالبهای مختلف سند از قبیل HTML, PDF, TEXT,….. وجود دارد؟ - آیا حجم مدرک بازیابی شده مشخص است؟ - آیا دسترسی به منابع و مواخذ به کار رفته در سند از طریق پیوند میسر شده است؟ - آیا اگر دسترسی به متن سند میسر نباشد راهنمایی لازم جهت دسترسی به سند نظیر پیوند به خدمات تحویل مدرک ویا امکان سفارش منبع به صورت پیوسته در نظر گرفته شده است؟ 6- ملاحظات مدیریتی - آیا اهداف سایت به روشنی بیان شده است ؟ - آیا نقد و بررسی هایی در رابطه با سایت از منابع استنادی ذکر شده است؟ - آیا نقدهای ذکر شده معتبر است؟ - آیا خط مشی سایت در رابطه با قوانین کپی رایت ذکر شده است؟ - آیا کمکهای فنی و خدمات پشتیبانی از طریق پست الکترونیک، تلفن تماس و یا مطرح کردن پرسشهای متداول در دسترس است؟. - آیا آمار کاربران و بازدید کنندگان سایت بیان می شود؟ - آیا از جانب ناشر سایت اطلاعات گسترده ای در رابطه با قیمت، هزینه اشتراک، قراردادها و ضمانت نامه ها و... برای تصمیم گیری در مورد خرید پایگاه داده شده است؟ - آیا طرحی برای ارتقاء پایگاه وجود دارد؟ - آیا برای آموزش کاربران تمهیداتی اندیشیده اند و آیا این آموزشها رایگان است؟ ( گزینه های DEMO , Free Trial …..) - آیا نقشه سایت ارائه شده است؟ - آیا پیغامهای بیان شده در سایت مفید است؟ - آیا تاریخ آخرین روزآمد سازی در همه ی صفحه ها قابل مشاهده است؟ معرفي مختصر CIQM : همانگونه كه شاهد هستيد معيارهاي گوناگوني وجود دارد و از جنبه هاي مختلف پايگاه اطلاعاتي را مورد بررسي قرار مي دهند . حال اين سوال پيش مي آيد كه آيا سايت يا موسسه اي وجود دارد كه كيفيت اين پايگا هها را ارزيابي كند يا اينكه فرد يا سازمان خود به ارزيابي آنها بپردازد ؟ در پاسخ بايد گفت كه پايگاه CIQM (Center for Information Quality Management) وابسته به موسسه(CILIP: the Chartered Institute of Library and Information Professionals) در سال 1993م تاسيس شد و به اين كار مبادرت مي ورزد . اين سايت به ارزيابي ، بررسي ، و كيفيت پايگاه هاي اطلاعاتي مي پردازد . در ابتدا مكاني بود كه كيفيت پايگاهها را تاييد مي كرد و برآنها نظارت داشت ؛ اما اخيرا با در دست گرفتن پروژه هاي تحقيقاتي و نقش فعالتر در بررسي پايگاهها دارد و اين اطمينان را به استفاده كنندگان مي دهد تا نگران كيفيت پايگاههاي مورد استفاده شان نباشند . CIQM به وضوح و بدون غرض بر اهميت ، درستي و كيفيت اطلاعات كار مي كند . موفقيت آن با توليد اطلاعات براي كتابخانه ملي پزشكي آمريكا ، ELSIVIER ، IEE ، CABI گسترش يافت . در ارزيابي پايگاههاي اطلاعاتي توضيح داده شد كه بايد از چه ويژگي هايي براي ارزيابي استفاده كرد ؛ CIQM تمامي اين خصوصيات را دارد و براي جلوگيري از دوباره كاري از تكرار آنها صرف نظر مي شود و فقط به مواردي از آن اشاره مي شود : روش بررسي پايگاهها : - ارزيابي homepage بدون ملاحظه و مبالات - سيماي ظاهري سايت - هزينه نقل و انتقال پايگاه اطلاعاتي - بررسي تمامي سطوح پايگاه اطلاعاتي - موضوع سايت - نحوه سرويس دهي عمومي بعنوان مثال Altavista.com بهترين موتور جستجو براي عكس ، فيلم ،و موسيقي به همه زبانهاست . - نقدو بررسي - نمايش چند ركورد در صفحه ( هر صفحه چه مقدار اطلاعات مي دهد ) معيار و ضوابط كيفيت پايگاهها : - همساني و هماهنگي - پوشش و وسعت - ميزان خطا – صحت و درستي - كاركرد و بازده - آموزش و حمايت از مشتريان - سهولت دسترسي - پيوستگي و يكپارچگي - سند آرايي / مستند سازي - ارزش در ميزان هزينه اين پايگاه روزانه روزآمد (up to date) مي شود . آدرس آن www.i-a-l.co.uk/CIQM و http://bubl.ac.uk/archive/lis/org/ciqm و ناشر و صاحب امتياز آن موسسه كتابداران و اطلاع رسانان حرفه اي انگلستان است

4. پايگاه جامع اطلاع رساني پزشكان ايران :

باتوجه به پراکندگی سایتهای مرتبط با جامعه پزشکی در کشور و یا کاربرد برخی ازسایتها فقط در زمینه بخصوصی از گستره پزشکی و نداشتن اطلاعات جامع و کامل و برآورده نشدن نیازهای علمی و اجتماعی آنان ، موسسان پايگاه برآن شدند تا از تجمیع سایتهای مختلفی که درزمینه پزشکی در ایران فعالیت دارند " پایگاه جامع اطلاع رسانی پزشکی کشور " را بنا نهند - و در نهایت از برآیند سایتهای پزشکی زير: www.irandoctor.net www.iran-medicine.com www.irandoctors.net www.iranmedicin.com www.iranfamilydoctor.com Antomy www.kishmed.com www.iranhealthfair.com www.mashad-fair.com www.irteb.com www.iranwebmed.com www.kish-fair.com www.iran-med.com www.mashhadmed.com www.ipgin.com پايگاه جامع اطلاع رساني پزشكان كشور را راه اندازي كردند . در ابتداي صفحه اصلي لينكهايي ارائه شده است كه مراجعه كننده مي تواند اطلاعات جزئي در مورد پايگاه كسب كند ، نا گفته نماند كه اطلاعات ارائه شده در آن كامل و جامع نيست كه عبارتند از : ارتباط با ما ، درباره ما ، راهنماي سايت از ديگر لينكهاي كه در صفحه اصلي اين پايگاه ارائه مي شود و لينكهاي بسيار مفيدي نيز هستند و كاربران را براي دسترسي به اطلاعات و مدارك مورد نيازشان راهنمايي مي كند ؛ به شرح ذيل است : -اطلاعات دارويي ، شامل : اطلاعات دارويي فارسي ، آخرين قيمت داروها در بازار دارويي ايران ، اطلاعات دارويي انگليسي English ، قوانين دارويي كشور ، داروهاي بدون نسخه OTC ، سطح بندی داروهای عمومی و تخصصی در ایران - ليست داروهاي مورد پذيرش بيمه هاي درماني ايران توسط پزشكان عمومي و متخصص ، معرفی داروهای جديد در بازار داروئی ايران ، شركتها و كارخانجات توليد كننده دارو در ايران ، شركتها و كارخانجات توليد كننده داروهاي گياهي در ايران ، شركتها و كارخانجات توليد كننده دارو در جهان ، شركتهاي توزيع كننده دارو در ايران ، شركتها و واحدهاي توليد كننده مواد اوليه صنايع دارويي ، گياهان دارويي - اهميت - مزيت ها - مشكلات . -خبر نامه الكترونيكي : با ثبت نام در خبرنامه الكترونيك ، آخرين اخبار روز پزشكي ايران و جهان - مقالات و معرفي بيماران جديد ( case report ) به زبان فارسي به آدرس پست الكترونيك كاربر ارسال خواهد شد. -اخبار پزشكي : آخرين اخبار روز پزشكي ايران و جهان كه هر روز ، روزآمد (up to date) مي شود در اختيار كاربران قرار ميدهد . اين پايگاه يك" سرويس ويژه وبلاگ جامعه پزشكي" نيز دارد كه در صفحه اصلي قرار گرفته و موضوعات و اخبار مفيد و جالبي را ارائه ميدهد . موضوعات آن شامل : آخرين اخبار و شرايط دوره هاي تخصصي پزشكي ، توصيه ها و نكات بهداشتي و درماني ، بيماريهاي روز ايران و جهان ، درد دلهاي نا گفته پزشكان ، محاسبه علمي طول عمر و شاخص قد و وزن و ريسك بيماري قلبي در افراد ، و ... . لينكهاي ديگري كه ميتوان در صفحه اصلي به آنها دست پيدا كرد عبارتند از : بانك اطلاعات بيماريها : در اين لينك انواع بيماريها را(با نام فارسي و انگليسي) به ترتيب الفباي فارسي و با امكان كاوش آورده است كه اطلاعات مفيدي در مورد آن بيماري مي دهد . پزشكان دندانپزشكان و.. ، داروخانه ها : در اين لينك ليست داروخانه هاي كشور را به همراه آدرس ، تلفن ، آدرس پست الكترونيكي ، و ... را با امكان كاوش نام داروخانه ها ، شهر ، و اطلاعات تكميلي، ارائه مي دهد . بيمارستانها ، درمانگاه ها ، پاراكلنيك ، تجهيزات پزشكي ، پزشكان مقيم خارج ، مقالات : در اين لينك مقالات مفيدي در مورد پزشكي ، بيماريها ، و ... ميدهد ، Case Report ، محاسبه طول عمر ،گياهان دارويي ، تغذيه و رژيم درماني ، قد و وزن نرمال ، واكسيناسيون ، طب ورزشي و دوپينگ ، بيماري هاي روز ، قوانين و تعرفه هاي پزشكي ، گالري عكس واطلسها ، آمار حياتي وشاخصهاي بهداشتي ايران ،كنگره هاي جهاني پزشكي ، همايشهاي پزشكي ايران ، نمايشگاههاي پزشكي ، بازآموزي ، بيمه هاي درماني ، سايتهاي پزشكي ، نرم افزارهاي پزشكي ، دانشگاههاي علوم پزشكي ، انجمنهاي علمي پزشكي ، و روش پيگيري بيماريها . آدرس اين پايگاه www.irteb.comhttp:// است كه روزانه روزآمد (up to date) مي شود .

3. پايگاه الكترونيكي خدمات پزشكي ايران(IRAN ELECTRONIC MEDICAL SERVICES) :

پـايگاه الکتـرونـيکی خـدمات پـزشکی ايـران ايـن امکان را به کليه مراجعـان می دهد که بتوانند به آسانی به انواع اطلاعات و خدمات بهداشتی و درمانی مورد نيازشان دسترسی پيدا کنند. اين اطلاعات و خدمات مستقيما از طريق شبکه اينترنت در اختيار مراجعان پايگاه قرار می گيرد. بيماران و نيازمندان اطلاعات و خدمات پزشکی می توانند در اين پايگاه علاوه بر دسترسی به آخرين اطلاعات و اخبار پزشکی، به صورت رايگان و از طريق گـفـتگوی صـوتـی مستقـيما با پـزشکـان پايـگاه به مشـاوره بپردازند و از نظرات و توصيه های پزشکی آنها استفاده کنند و در نهايت، در صورت لزوم به پزشکان متخصص عضو پايگاه معرفی شوند. همچنين پزشکان محترم نيز می توانند با عضويت در اين پايگاه، از خدمات ارائه شده در آن استفاده کنند. اين خدمات در حال حاضر شامل دسترسی به آخرين اطلاعات و اخبار تخصصی و کتب و مقالات پزشکی، داشتن صفحه شخصي اختصاصی بر روی شبکه اينترنت و معرفی شدن به مراجعان پايگاه در هنگام مشاوره ها می باشد. در صفحه اصلي اين پايگاه لينكهايي ارائه مي شود كه عبارتند از : -منشور بيمارن : وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى در گزارشى منشور حقوق بيماران، نسبت به پزشکان و مراکز درمانى را تدوين و اعلام کرد. بر اساس اين منشور، بيمار حق دارد در اسرع وقت درمان و مراقبت مطلوب، مؤثر و همراه با احترام کامل را بدون توجه به عوامل نژادى، فرهنگى و مذهبى از گروه درمان انتظار داشته باشد. بر همين اساس بيمار حق دارد محل بسترى، نام پزشک، پرستار و ساير اعضاى گروه معالج را در صورت تمايل بداند. همچنين بيمار حق دارد در خصوص مراحل تشخيص، درمان و سير پيشرفت بيمارى اطلاعات ضرورى را شخصا ويا در صورت تمايل از طريق يکى از بستگان از پزشک درخواست نمايد، به طورى که در فوريتهاى پزشکى، اين امر نبايد منجر به تاخير در درمان ويا تهديد جانى بيمار شود. بيمار حق دارد قبل از معاينات ويا اجراى درمان، اطلاعات ضرورى و در خصوص عوارض احتمالى ويا کاربرد ساير روشها را در حد درک خود از پزشک معالج دريافت و در انتخاب شيوه نهايى درمان مشارکت کند. و بسياري از مسائل ديگر درباره حق و حقوق بيماران ، كه در صورت علاقه مندي مي توان به اين لينك مراجعه كرد . -راهنما : در اين لينك توضيحات كاملي در مورد پايگاه مي دهد و اجزاي آن را معرفي مي كند كه در ادامه خواهد آمد . -اخبار پايگاه : در اين لينك آخرين خبرهاي مربوط به پايگاه اعم از پزشكي ،گزارش ويژه ، بيماريها ، بيمارن ، و ... را مي آورد . -درباره پايگاه : در اينجا توضيح مختصري در مورد پايگاه و خدمات آن به افراد مختلف را آورده است . -تماس با پايگاه : در اينجا چگونگي تماس با پايگاه را ارائه داده است كه با وارد كردن اطلاعات شخصي و آدرس پست الكترونيكي ميتوان با آن ارتباط برقرار كرد . -همراهان پايگاه : كه به معرفي سازمان ها و اشخاصي كه با پايگاه همكاري دارند مي پردازد ؛ كه عبارتند از : مـنـابـع اخـبـار: خبرگزاری جمهوری اسلامی ايران ، خبرگزاری دانشجويان ايران ، و واحد خبر پایگاه الکترونیکی خدمات پزشکی ایران . همراهان: انجمن روانپزشکی کودک و نوجوان ایران ، انجمن هماتولوژی و انکولوژی کودکان ایران ، انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر جمهوری اسلامی ایران ، شرکت داروسازی باریج اسانس ، وآمبولانس ناجی . از ديگر لينك هايي كه در صفحه اصلي مي توان به آنها دسترسي پيدا كرد عبارتند از : - برای بيماران) منشور بیماران ، مشاوره پزشکی: مشاوره پزشکی : این بخش که در سیاستهای اولیه پایگاه و به عنوان کلیدی ترین و مهمترین بخش پایگاه و در حقیقت به عنوان قلب آن عمل خواهد نمود به دو بخش مشاوره کتبی (با استفاده از فرم مشاوره) و مشاوره هم زمان (online) خواهد بود ، بخش مشاوره همزمان که در آینده بصورت یک چت روم خصوصی و مانند مطب پزشکان عمل خواهد نمود ، پزشکان پایگاه ، اخبار پزشکی ، دانستنیهای پزشکی: آشنایی با بیماریها ، بدن انسان ، مواد معدنی ، ویتامین ها ، پروتئین ها ، تغذیه ، بارداری ، اطلاعات داروئی: داروهای گیاهی ، گیاهان دارویی ، داروهای شیمیایی ، داروهای اعتیاد آور ، داروهای خرید آزاد ، درمانهای گیاهی ، توصیه های پزشکی: توصیه های عمومی ، اطلاعات پزشکی کودکان: بیماریهای شایع کودکان ، تغذیه ، روانشناسی کودکان و نوجوانان ، واکسیناسیون کودکان ، مراکز درمانی: بیمارستانها ، موسسه ها ، انجمن ها و مراکز خیریه ، انجمن های تخصصی پزشکی ، انجمن بیماران ، فروشگاه ، کمک های اولیه ، گزارش ویژه ) . - خدمات ویژه ( بیماران خاص ) . -برای پزشکان (اخبار پزشکی ، کتب و مقالات ، لینک ها ، بازار کار ، نامه های الکترونیکی (Email) ، انجمن پزشکان ) . از جمله قسمتهاي ديگر صفحه اصلي ، اختصاص دادن يك ستون براي تبليغات است ، در گوشه ديگر محاسبه تناسب اندام (BMI) را دارد كه با وارد كردن وزن و قد خود ، شما را از كمبود يا اضافه وزن آگاه مي كند . برای مراجعه به پایگاه الکترونیکی خدمات پزشکی ایران كه روزانه به روز(up to date) مي شود ، می توانید از نام ثبت شده IRANEMS با شناسه های .COM , .NET , .ORG , .IR از طربق شبکه جهانی اینترنت استفاده فرمائید. نامهای ثبت شده پایگاه الکترونیکی خدمات پزشکی ایران (IRAN ELECTRONIC MEDICAL SERVICES ) به شرح ذیل می باشد : www.IranEMS.comhttp:// www.IranEMS.nethttp:// www.IranEMS.orghttp:// www.IranEMS.irhttp:// برای جستجو درهر بخش پایگاه می توانید به هر بخش وارد و از منوی جستجو در آن بخش استفاده کنید .

2. دايره المعارف پزشكي اسلام و ايران :

با توجه به اهميت ويژه دانش پزشکي در اسلام در نظر گرفتن نقش بسيار گسترده ايرانيان در پيشرفت دانش پزشکي ، فرهنگستان علوم پزشکي جمهوري اسلامي ايران از سال ۱۳٨۲ شمسي تصميم به انتشار دائرة المعارفي با عنوان " دايره المعارف پزشکي اسلام و ايران" گرفت . در اين دانشنامه سعي مي شود با نگاهي گسترده و عميق به موضوعات مختلف پزشکي اسلام و ايران از قرون گذشته تا کنون اطلاعات وسيعي در اختيار خوانندگان خود قرار داده شود. در شکل نهايي اين مجموعه در چهار جلد با پيش بيني هر جلد هزارودويست صفحه، با پانصد مدخل (= مقاله) وجمعاً در چهارهزاروهشتصد صفحه و دوهزار مدخل منتشر مي شود. پس از انتشار متن فارسي، فرهنگستان علوم پزشکي جمهوري اسلامي ايران اميدوار است بتواند اين مجموعه را به زبان انگليسي ترجمه نموده و دراختيار خوانندگان انگليسي زبان قرار دهد. دامنه موضوعات طرح شده در اين مجموعه از نظر زماني از آغاز اسلام تا قرن حاضر و از نظر مکاني نيز شامل کليه سرزمين هايي است که دين اسلام در آنها به عنوان يک عامل فرهنگي و تمدني وجود داشته و يا در قرون گذشته وارد شده است، گو اينکه بعضي از اين سرزمين ها امروز جزء کشورهاي اسلامي محسوب نمي شوند. در مورد مدخلهاي اين مجموعه مي توان گفت كه شامل گياهاني با خواص دارويي (چه در متون متقدم و چه در متون معاصر)،پزشکان،داروشناسان،گياهدارو شناسان،محققان علوم پزشکي (از آغاز اسلام تا کنون)، موسسات و سازمانهاي پزشکي، بيماري ها و روش هاي درمان بيماري ها، کتابها و متون متقدم پزشکي اسلامي(به زبانهاي مختلف) و در نهايت اصطلاحات پزشکي اسلامي است. هدف از چاپ اين مجموعه قرار دادن عميق ترين و صحيح ترين دانسته ها دراختيار خوانندگان است. بنابر اين، از برجسته ترين مولفان و محققان علوم پزشکي اسلامي در داخل و خارج از ايران براي تاليف مقاله استفاده خواهد شد. مدخلهاي اين مجموعه نيز، با بررسي انواع کتابهاي مرجع زبانهاي مختلف و منابع متقدم و متاخر پزشکي اسلامي و مهمترين پژوهشها درباره پزشکي اسلامي جمع آوري و پس از تصويب در کميسيون مدخل گزيني دائرة المعارف به عنوان مدخل نهايي برگزيده و در اختيار مولفان قرار داده مي شود. به منظور راهنمايي مولفين مقاله ها و ايجاد هماهنگي در مطالب، با مطالعه شيوه نامه هاي فارسي دايره المعارف هاي ايران "شيوه نامه دايره المعارف پزشکي اسلام و ايران" تهيه و چاپ شد. در اين شيوه نامه، تمامي مراحل کار از زمان سفارش مقاله تا تدوين نهايي توضيح داده شده است. به اين ترتيب که پس از تدوين، مقالات در چهار مرحله ويرايش ( فني،علمي،ادبي و استنادي) بررسي خواهند شد تا صحت مطالب و متن ادبي و شکل و منبع نويسي پايان مقالات به حالت مطلوب يک مقاله قابل ارائه در دايره المعارف تبديل شود. ترتيب مقالات دايره المعارف پزشکي اسلام و ايران الفبايي بوده و تعداد واژگان در هر مقاله نيز به طور متوسط دوهزار پيش بيني شده است. مقالات اين دايره المعارف به صورت تخصصي تهيه و در انتهاي هر مقاله منابع آن ذکر مي شوند تا مورد استفاده پژوهشگران قرار گيرد. تاليف دوهزار مقاله در موضوع هاي: ۱. بيماريها ۲. روشهاي درمان بيماريها ۳. زندگينامه پزشکان،داروشناسان،داروسازان وگياه دارو شناسان اسلامي ۴. مکتب هاي پزشکي اسلامي ۵. کتابهاوآثارمهم پزشکي اسلامي ۶. اصطلاحات پزشکي اسلامي پايگاه اطلاعاتي آن به صورت آنلاين به آدرس /encmehttp://www.ams.ac.ir منتشر مي شود .

1. تاريخ مصور پزشكي جهان : از كهن ترين روز گاران تا دوره معاصر :

اين كتاب تاليف و ترجمه دكتر ولي الله محرابي است و در تهران توسط" دايره المعارف تاريخ پزشكي "  درسال 1383 منتشر شده است. اين دايره المعارف در هشت جلد منتشر مي شود و در ابتداي هر جلد فهرست بخشهاي تمامي جلد ها را مي آورد .

بخشهاي اين دايره المعارف عبارتند از :

جلد اول (بخش 1-11) : پارينه آسيب شناسي-پزشكي روم و جالينوس        

جلد دوم (بخش 12-23) : پزشكي عهد كهن و پزشكي بيزانسي-پزشكي عبراني تا قرون وسطي

جلد سوم (بخش 24-31) : سير تاريخي آناتومي-سير تاريخي بيماريهاي زنان تا قرن 18 م به بعد

جلد چهارم (32-39) : سير تاريخي مامايي از قرن 18م به بعد-سير تاريخي دامپزشكي از آغاز تا پايان قرن 18 م

جلد پنجم (40-51) : سير تاريخي بيماريهاي روده و معده-سيري در تاريخ هوميوپاتي

جلد ششم (52-68) : نقرس و رماتيسم-سير تاريخي بيماريهاي استوايي و گرمسيري

جلد هفتم (69-80) : سير تاريخي فيزيوتراپي و بازگشت به حالت عادي-سير تاريخي طب دانشگاهي در ايران + فرهنگنامه يك

جلد هشتم  : فرهنگنامه دو ، فهرست اسامي دانشگاهها و دانشكده هاي پزشكي جهان ، كتابنامه ، فهرست تفضيلي كتاب ، و نمايه

اين كتاب از كاغد گلاسه و رنگي تهيه شده است ، براي هر موضوع چندين تصوير رنگي آورده است.    

قیمت هشت جلد آن 35000 تومان است .

فرهگنامه 1و2 كه در جلد هاي هفتم و هشتم آمده شامل فهرست مشاهير يا نگاهي كوتاه به زندگي مشاهير پزشكي دنيا است و هيچگونه ترتيبي براي آن در نظر گرفته نشده است ( نه الفبايي ، نه تاريخي ، و نه ...)اسامي و زندگينامه ها را يكي پس از ديگري پشت سر هم آورده است .

در بخش ديگر جلد هشتم فهرست اسامي دانشگاهها و دانشكده هاي پزشكي جهان را آورده  و آماري از آنها داده است . در اين فهرست نيز از هيچگونه ترتيبي استفاده نكرده است .

بخش ديگر كتابنامه است و منابعي را كه مورد استفاده قرار داده ، معرفي كرده است و شامل 18 منبع لاتين و 10 منبع فارسي مي باشد .

 بخش ديگر فهرست تفضيلي كل كتاب را و در آخرين بخش نمايه كتاب را در پنج فصل آورده است كه عبارتند از : فصل اول نمايه اشخاص ، فصل دوم بيماريها ، فصل سوم گياهان و دارو ها ، فصل چهارم اصطلاحات و كتابها ( انگليسي و فارسي ) ، و فصل پنجم مكانها . تمامي نمايه ها ترتيب الفبايي دارند و هر موضوع به شماره صفحه آن ارجاع داده مي شود . از جلد اول تا هشتم صفحات پشت سر هم آمده است ( از 1-4462) .

4. فرهنگستان علوم پزشكي ايران (Iranian Academy of Medical Sciences) :

  انفجار سريع اطلاعات و تكنولوژي در پزشكي باعث ايجاد موسسه اي شد كه صلاحيت و توانايي حل مشكلات و مسائل جديد و قديم را به صورت مستدل داشته باشد و به صورت رايگان ارائه شود . فرهنگستان علوم پزشكي ايران به طور رسمي در زمستان سال 1990م با حكم شوراي عالي انقلاب فرهنگي و مجلس شوراي اسلامي آغاز به كار كرد و يكي از چهار فرهنگستان جمهوري اسلامي ايران است كه سه تاي ديگر آن عبارتند از : فرهنگستان علوم ، فرهنگستان ادبي و ادبيات ، و فرهنگستان هنر. اين تدبير گروهي از كارشناسان واجد شرايط و افراد متخصص باعث بوجود آمدن حركتي جديد ، ولو اينكه در اختلاف با سياست اداري مدرك دهي و انتشار اخبار در ايران است ، شد . پايگاه اطالاعاتي اين فرهنگستان به زبان انگليسي و به آدرس http://www.ams.ac.ir منتشر مي شود . لينكهايي كه در صفحه اصلي اين پايگاه ارائه مي شود عبارتند از : -نمودارسازماني (اساسنامه سازمان : كه به معرفي اساسنامه اين فرهنگستان مي پردازد كه از 18 ماده تشكيل شده و شامل : اهداف ، عملكردها ، معرفي ارگانهاي فرهنگستان ، مجمع عمومي و عملكرد آن ، معرفي هيات علمي ، گروه علمي ، و ... است . ساختار و سازمان : كه در مورد چگونگي انتخاب رئيس ، دبير ، سخنگوي سازمان ، اعضاء توضيحاتي مي دهد ، اعضاء دائم و همكار بايد مليت ايراني داشته باشند . سقف همكاري اين اعضاء 25 سال است ؛ مجمع عمومي نيز بر كار آنها نظارت مي كند. بخش علمي) . -اعضاء (دائمي ، همكار ، افتخاري(مجاني) ) . -منابع اينترنتي ( منابع اينترنتي عمومي : در اين لينك آدرس اكثر موتورهاي جستجوي معروف دنيا ، فرهنگ لغات ، و دايره المعارف ها را ميدهد و امكان اتصال به اين لينكها ممكن است . منابع اينترنتي پزشكي : در اينجا لينكهايي را رائه ميدهد كه عبارتند از : 1.موتور هاي جستجوي پزشكي : آدرس حدود 50 سايت پزشكي را ميدهد 2. مجله هاي علمي و پزشكي آنلاين 3. همايش ها و كنگره هاي جهاني مربوط به پزشكي 4. دانشگاههاي ايراني علوم پزشكي 5. مجلات آنلاين پزشكي ايران : آدرس حدود40 مجله الكترونيكي را كه در ايران منتشر مي شود ، ميدهد 6. بيمارستانهاي ايران ) -تاريخچه : تاريخچه سازمان را ميدهد كه در ابتدا عرضه شد . -دايره المعارف پزشكي اسلام و ايران (كه در مورد آن در منابع فارسي توضيح داده خواهد شد) . آدرس اين فرهنگستان به شرح ذيل است : تهران ، خيابان پاسداران . تلفن : (021)22932554 , 22947969 . فكس : (021)22932125 . E-mail : webmaster@ams.ac.ir  

3. اطلس تشريح بدن انسان (Atas of Human Antomy)

 اين كتاب زير نظر Dr. Kathleen A.Mulligan  دكتراي گروه بيولوژي دانشكده واشينگتن ، سي آتل seattle در يك جلد به زبان انگليسي منتشر مي شود . ناشر آن Springhouse در پنسيلوانيا است . کارکنان و گردآورندگان اين مجموعه عبارتند از ويراستاران ، مشاورين باليني ، ويرايشگران ، مديريت پروژه باليني ، راهنماي هنري ، طراحان ، خدمات تهيه الكترونيكي منبع و... هستند كه در ابتداي كتاب آنها را معرفي مي كند . سيزده مشاور اصلي دارد كه اسامي آنها را آورده است . اين معرفي نامه ها و کارکنان و ويراستاران حاكي از آن است كه مطالب و مقالات از صافي هاي زيادي ميگذرد و نشان از برگزيدن و انتخاب مقالات مناسب و معتبر تر را دارد .

در پيشگفتار اين كتاب در مورد شيوه استفاده ، ويژگيها ، بيماريها و... توضيحات جامعي ارائه شده است . در مورد تمامي اعضاي بدن مقالاتي به همراه تصاوير و اشكال Antomy مربوط به آنرا آورده است . توضيحات جامع آن مورد استفاده پزشكان و علاقه مندان قرار مي گيرد .

كتاب از نه بخش تشكيل شده كه عبارتند از :

1. نظر اجمالي و كلي     

2. سر و گردن   

3. كمر و ستون فقرات    

4. اندام فوقاني  

5. قفسه سينه     

6. شكم 

7. لگن

8. اندام تحتاني  

9. سيستم هاي بدن

در انتهاي كتاب پنج پيوست آورده شده كه به همراه جداول مختلف در مورد موضوعات و موارد  زير اطلاعات اضافه بر كتاب و مفيدي ارائه ميدهد كه عبارتند از :         

الف. اعصاب سطحي و عملكرد آن                      

ب. سيستمهاي عصبي و حركتي              

ج . راهنماي عضلات اسكلت

د. پيشوندها و پسوندها               

ه . اختصارات و علائم

علاوه بر پيوست ، يك اصطلاحنامه نيز به صورت الفبايي و معرفي منابع و مأخذ را آورده است .

در انتهاي كتاب يك نمايه بر حسب موضوعات آمده است كه به صورت الفبايي مرتب شده است .

2. اطلس متنی و تصویری پزشکي بالینی:(color Atlas and text of clinical medicine)

اطلس متنی و تصویری پزشکي بالینی يک کتاب تك جلدی كه سومین ويرايش آن در سال 2003 م منتشر شده است. همچنين اولین ويرايش آن در سال 1993 م و دومین ويرايش آن در سال 1997 م منتشر شده است . اين کتاب توسط آقايان Charles D Forbes (پرفسور بیمارستان پزشکي Ninwells و دانشکده پزشکي Dundee در انگلستان ) و William F Jackson  (مولف کتب پزشکي و مشاور مجموعه پزشکي بیمارستان Guys در لندن ) نوشته و گردآوری شده است .

ناشر اين کتاب Mosby وابسته به Elsevier  است ، واز جمله ناشران معتبر در حوزه پزشکي است .

ويرايش هاي آن نشان دهنده تازگی اطلاعات آن است ، با توجه با اين كه در هر بار چاپ جدید اين کتاب ويرايش شده و مطالب جدیدی به آن اضافه گشته است . در ابتداي کتاب اسامی افراد كه مسئول تهيه و انتخاب تصاویر هستند را آورده است كه متخصصاني در اين حيطه اند .

در مورد محتوای کتاب بايد گفت كه از يازده بخش و يک نمايه الفبايي تشكيل شده است و عبارتند از :

بخش 1. بيماري هاي عفونی        

بخش 2. پوست             

بخش 3. مفصل و استخوان                       

بخش 4. تنفس

بخش 5. قلب     

بخش 6. کليه    

بخش 7. غدد درون ریز(داخلی) ، قند ، سوخت و ساز ، تغذيه                            

بخش 8. التهابات            

بخش 9. جگر و لوزالمعده                       

بخش 10. خون    

بخش 11. عصب و عضله

در ابتداي هر مدخل تاريخ ، تجربیات ،و آزمایشات آن مدخل را معرفي كرده است ، بعد به موارد ديگر از جمله بيماريها ، درمانها و ... مي پردازد .

نمايه آن بر حسب الفباي موضوعي است و مراجعه کننده را به شماره صفحه آن مدخل ارجاع میدهد.

1. معرفی دايره المعارف word book   (The word book encyclopedia):

اين دايره المعارف براي آگاهی رساني به افراد مختلف من جمله کتابداران ، اساتید ، مهندسان، پزشکان ، و مشاغل مربوط به آن استفاده مي شود . سوگيري آن بيشتر بسمت پزشكي و رشته هاي مربوط به آن از جمله گیاه شناسي ، زیست شناسي ،آناتومی و... است؛ با توجه به دايره المعارف بودن آن طبيعي است كه علوم بيشتري را در بر گيرد . اين دايره المعارف ابزاری است براي يادگيري كلي در مورد مردم ، مکانها ، حوادث ، ايده ها و... 

معرفي و اعتبار : اين دايره المعارف در لندن (و آمريکا ، استرالیا ، ولز ) منتشر ميشود ، ناشر آن word book international  است . اولین بار در سال 1917 م در هشت جلد منتشر شد و حال (1995م) در 22 جلد منتشر ميشود . در طی سالها روشهاي بهتری براي ارائه خدمات به خواننده در نظر گرفته ميشود ، يک خلاصه پيشرفته اي از اين کتاب نيز منتشر ميشود ، اولین ويرايش ويژه آن در سال 1992 م در انگلستان منتشر شد كه زير نظرهيئت ويراستاري و تيم بين المللي از كشورهاي مختلف حدود 600 مقاله جدید به آن اضافه شد ؛ از جمله زندگینامه و مقالاتی در مورد كشورهاي عربي و جنوب شرقی آسیا . از راهنما ها و ويراستاران كشورها و مذاهب مختلف نيز كمك گرفتند . برنامه تحقيق و ارزيابي مستمری توسط هيئت مشورتی با در نظر گرفتن اطلاعات مورد نياز به تصميم گيري در انتخاب مقالات دايره المعارف و اضافه کردن مطالب جدید كمك مي كند .

نحوه چيدمان : در ابتداي کتاب مقدمه اي در مورد شیوه استفاده و اهداف دايره المعارف بيان كرده  ، اسامی افرادی كه به عنوان همکار و مشاور با اين مجموعه همكاري كرده اند نيز آمده است . مطالب اين دايره المعارف طوري سازماندهی شده است كه خواننده به سرعت و به راحتی مطالب مورد نظر خود را پيدا كند ، اين مطالب به صورت الفبايي A-Z   تنظيم شده است . از جمله ويژگي هايي كه  اين دايره المعارف دارد اين است كه براي هر مدخل اطلاعاتي مانند : 1. داستانهای کوتاهی در مورد آن موضوع مي آورد 2. عکسها ، نمودارها ، تصاویر، اشکال و... به همراه مقاله مي دهد كه راهنمايي بسيار مناسبي است و ديد خواننده را نسبت به آن موضوع وسيع- تر مي كند  3. موضوعات مرتبط را معرفي مي كند 4. مقالات مربوط و خارج از دايره المعارف را نيز معرفي مي كند  5. سوالهايي از خواننده مي كند كه باعث كمك در بررسي اطلاعات مفيد در مقاله مي شود .

نمايه ( Index ) آن در جلد 22 است كه از سه بخش تشكيل مي شود : الف. ابتدا مقاله 34 صفحه اي در مورد مهارتهاي ارتباط ، گفتگو ، نویسندگی ، و تحقيق ارائه شده است كه مقاله بسيار مفيد ، جالب ، و خواندنی است. ب. فقط يک نمايه جامع در مورد مطالب دايره المعارف دارد كه از هر كليد واژه ما را به صفحه آن ارجاع مي دهد و خصوصیات مدخل را از جمله ارجاعات و تصاویر نيز به ما مي دهد :

Solid-propellant rocket

                                                                                                           Rocket R: 320 with picture

ج. شماره صفحاتي را كه تصوير دارند همراه موضوع تصوير آورده است ، از صفحه اول تا آخر .

چگونه ارتباط برقرار کنیم

یکی از مقوله های چالش برانگیز در دنیای مدرن کنونی نحوه ایجاد ارتباط با افرادی است که هر روز با آنان در تماس هستیم. این معضل شاید در دهه های گذشته تا بدین حد بحث برانگیز نبوده است، زیرا در جهان غیرصنعتی به علت رسوم و هنجــارهــای ویـــژه آن نظام ضرورت ارتباط گیری جزء لاینفک آن نظام نبود. اما در جهان صنعتی کنونی فعالیت های روزانه اجتماعی به راحتی امکان ایجاد ارتباطات نزدیک با سایر افراد را فراهم نمی کند. از همین رو، در جهان امروز مقوله ایجاد ارتباط با دیگران یکی از چالش های اجتماعی شده است. روانشناسان اجتماعی بر این باورند که فراهم نمودن شرایط مناسب برای گفت وگو یکی از راهکارهایی است که برای ارتباط گیری و به تبع آن برای گفتمان الزامی است، زیرا با بوجود آوردن بستر مناسب برای گفت و گو می توان به شرایط روحی، جسمی، و محیطی فرد مخاطب توجه کافی نمود، به گونه ای که این عوامل نه تنها باعث پیشداوری و یا قطع بحث نشوند بلکه شرایط مطلوب ترغیب کننده برای ادامه ارتباط ایجاد کنند. این گروه از روانشناسان توصیه می کنند برای تاثیر گذاری عمیق بر شخص مخاطب، جلسات بحث و گفت وگو ترجیحاً در محیط های سرسبز و آرام برگزار شود و در شروع گفت وگو از بیان موضوعهای اختلاف برانگیز خودداری گردد. از همین رو، زمانی که در یک محیط دلباز هستیم بهتر است نخست در مورد طبیعت و زیبایی هایی آن صحبت کنیم و به تدریج وارد بحث اصلی شویم. در ضمن برای گفت وگو در پیرامون یک موضوع باید اطلاعات کافی در مورد موضوع بحث و شناخت نسبی از مخاطب داشته باشیم. بی تردید حساس ترین مرحله ایجاد ارتباط، شیوه شروع نمودن موضوع اصلی گفت وگو است. بنابراین بعد از صحبت های مقدماتی، می توانیم با بیان کلماتی مانند «خب، از آن موضوع چه خبر» ، «بگو ببینم چطور شد؟» به بحث در موارد اختلاف نزدیک شویم، برای این منظور نه تنها مفاهیمی را که در ذهن خود داریم باید به طرف مقابل انتقال دهیم بلکه در مخاطب شوق و اشتیاق لازم جهت ادامه بحث ایجاد نمائیم. برای نیل به این هدف لازم است منافع شخص طرف مقابل را در هر حالت در نظر بگیریم و سعی نکنیم صحبت های ما واکنش منفی در او برانگیزد. چنانچه در شروع بحث احساس کردیم که مخاطب در حال مقاومت کردن است با همدردی و تشویق او به بازگو کردن نظرات خود، مقاومت او را در بیان دیدگاهش کاهش دهیم. به بیان دیگر باید متوجه شویم ذهنیت او اکنون چیست زیرا زمانی که ما بتوانیم از نظرات او باخبر گردیم با مطرح نمودن مواردی که او قصد پنهان کردنش را دارد می توانیم مقاومت منفی او را تقلیل دهیم. در ضمن باید سعی نمود در صحبت کردن از جنبه های مثبت شخصیت و رفتارهای اجتماعی مخاطب خود شروع کنیم. مهم نیست میزان این نقاط مثبت چقدر است بلکه آنچه که حائز اهمیت است این است که خصوصیات او برای ما تا چه میزان ارزش دارد. در این حالت ما می توانیم با برجسته کردن این نقاط مثبت، شخص را به سمتی که تمایل داریم هدایت کنیم. از این رو، می توان گفت شما خیلی انتقادپذیر هستید، در این حالت فرد ممکن است که نخواهد واکنش نشان دهد ولی تعبیری که ما از رفتارش می کنیم او را به تغییر رفتارش سوق می دهد. این رفتار نوعی تشویق به دگرگونی است که در گفت و گوها بسیار تأثیرگذار است. عامل دیگر برای ایجاد ارتباط با مخاطب، آگاهی از طرز تلقی او نسبت به ما است، زیرا باید از احساسی که فرد نسبت به ما دارد مطلع شویم و از این شناخت برای ادامه گفت وگو بهره بگیریم. باید بدانیم فرد تا چه حد به ما اعتماد دارد زیرا با شناخت این موضوع می توانیم از منافع او صحبت کنیم، زیرا زمانی که منافع خود را در نظر نمی گیریم و در عوض حق و حقوق مخاطب را به رسمیت می شناسیم، احساس آرامش به او دست می دهد، احساسی که فرد را به سوی پنداشت مثبت از روند گفت وگو سوق می دهد و درمی یابد که کسی پشتیبان او است و نمی گذارد به وی آسیبی برسد، به طوری که اگر یک قسمت بحث به ضرر مخاطب باشد آن را قبول می کند و هیچ اعتراضی نخواهد نمود. افزون بر این در ادامه بحث برای اینکه موضوع برای مخاطب روشن شود بهتر است مثال زنده ای در مورد خود بیان کنیم، برای مثال می توانیم یکی از مشکلات خود و یا مشکل یک فرد ثالث را که هر دو طرف می شناسند- البته با اجازه فرد ثالث- بازگو کنیم. این عمل باعث می شود که فرد مشکل خود را تنها مشکل دنیا تلقی نکند و با استفاده از راه حل هایی که دیگران برای غلبه بر مشکل خود در پیش گرفته اند راهی برای فائق آمدن بر دشواریهای خود بیابد. ایجاد پیوند عاطفی با مخاطب نیز یکی از موارد اساسی است که هنگام بحث باید بدان توجه نمود. برای ایجاد روابط احساسی و عاطفی با مخاطب باید در ضمیر ناخودآگاه خود او را دوست داشته و علاقه مند به حل مشکل او باشیم. کارل که. راجرز که به خاطر کارهایش در روان درمانی شهرت دارد بر این باور است که برخی روابط در زندگی روزمره موجب افزایش کارکرد مطلوب روانی افراد می گردد. او می گوید برای یک ادامه بحث سالم باید به 3 اصل حیاتی توجه نمود: 1- پذیرفتن فرد بدون قید و شرط 2- همدلی و همدردی 3- صداقت و همرنگی. پذیرفتن فرد بدون قید و شرط به مفهوم قبول او با تمامی خصوصیات مثبت و منفی است. از همین رو، برای فراهم آوردن زمینه مناسب جهت ایجاد ارتباط باید مخاطب خود را با هر توان و شرایطی بپذیریم و هنگام بحث به جز موضوع گفت وگو به موارد دیگر توجه نداشته باشیم. در ضمن سعی شود با طرف گفت و گو همدردی کنیم، خود را در موقعیت او بگذاریم و احساسش را درک کنیم، گرچه احساس به سادگی انتقال دادنی نمی باشد اما با اندکی تلاش می توانیم خود را در جایگاه مخاطب قرار دهیم. بدیهی است این عمل بدین مفهوم نمی باشد که اگر فرد به اندازه ای ناراحت است که گریه می کند ما هم با او گریه کنیم، بلکه منظور این است که با غمگین شدن و تکان دادن سر با او همدردی نمائیم تا او مطمئن شود که به حرفهایش گوش می دهیم. برای موفقیت در ایجاد ارتباط با دیگران باید بخاطر داشت که صداقت و همرنگی ارکان اصلی فراهم نمودن زمینه مطلوب برای گفت و گوهاست. در این راستا باید مخاطب را مطمئن نمود که آنچه بیان می شود صادقانه و عاری از هرگونه ریا است. از این رو، در ارتباطات باید شرایط روانی مناسبی را پدید آورد که اعتماد و اطمینان در روند گفت و گو حاکم باشد . افزون بر این به مخاطب اطمینان دهیم که آنچه بیان می شود هیچ گاه برملا نمی گردد. ما باید آن چنان در این زمینه تمرین کنیم و جو اطمینان و اعتماد به وجود بیاوریم که حسن نیت ما برای مخاطب محرز گردد. یکی از نکات حائز اهمیت برای کسب اطمینان مخاطب اجتناب از هر گونه پیشداوری است. از همین رو، قبل از گفتگو نباید درباره مخاطب نظر دهیم و جهت گیری داشته باشیم، یا جمع بندی بحث را فقط از آن جنبه که خودمان می پسندیم ارائه دهیم. افزون بر راهکارهای بیان شده برای ایجاد ارتباط، عواملی دیگر در ارتباط گیری مؤثرندکه از این میان می توان به ارتباط غیرکلامی با مخاطب اشاره نمود. یکی از انواع ارتباط غیر کلامی با مخاطب تنظیم حالت بدن به هنگام گفت وگو است. برای مثال افراد هیجان زده گرایش دارند به هنگام بحث در وضعیت راحت و آسوده ای ایستاده یا بنشینند. دستهای این اشخاص به حالت باز هستند، اما هنگامی که عصبی و ناراحت اند، درحالتی ناآرام، با دستانی به هم فشرده و گره خورده ایستاده یا می نشینند. خم شدن به سمت جلو با حالتی که زاویه ملایمی دارد، نشانه علاقه مندی یا توجه به مخاطب است، تکیه به عقب و زاویه باز نسبت به جلو علامت بی علاقگی به ادامه گفت وگو است، خم شدن به سمت جلو همراه با حالت خودمانی و گشوده این پیام را به طرف مقابل القاء می کند که گوینده به صحبت خود ادامه دهد. تماس چشمی نیز یکی از راهکارها برای ارتباط گیری غیر کلامی است. هنگامی که کسی مشغول شنیدن است، در مقایسه با حالتی که مشغول صحبت کردن است، تماس چشمی بیشتری برقرار ساخته و آن را حفظ می کند. در ضمن زمانی که کسی طرف مقابل را دوست دارد تماس چشمی بیشتری با وی برقرار می کند. افزایش تماس چشمی (اما نه خیره شدن، زیرا ممکن است علامت مخالفت و عناد تفسیر شود) می تواند نشانه ای برای تشویق دیگری باشد. دوختن چشمها به کف اتاق می تواند علامتی باشد برای آن که مخاطب حرف خود را قطع کند. افزایش تماس چشمی نیز می تواند نشانه صمیمیت باشد، رفتار عاطفی که آمیزه ای است از علائم غیرکلامی مانند: لبخند و تبسم، حالت بدنی گشاده، نوازشگری (مثلاً گذاشتن دست بر روی شانه طرف مقابل)، تماس چشمی، متمایل شدن به جلو و سرتکان دادن (یک بار سرتکان دادن معرف توافق نظر است، سرتکان دادن دوره ای نشانگر علاقه، دوستی و میل به ادامه سخن از سوی دیگر است)، در واقع افرادی که از حرکات مذکور استفاده می کنند، در نظر دیگران از مهارت اجتماعی بیشتری برای ایجاد ارتباط برخوردارند. از این رو استفاده از علائم غیر کلامی در ایجاد ارتباط نقشی مؤثر و تاثیرگذار دارد. اگر به علائم غیرکلامی طرف مقابل توجه نمائید و تفسیری درست از حالت های او داشته باشید، می توانید پیام کلی آن فرد را کاملتر درک نمائید. زیرا به عنوان یک شنونده، زبان بدنی شما پیام هایی را به گوینده انتقال می دهد و از این طریق می توانید اعتماد در مخاطب پدید آورید چنین استنباطی با استفاده از حالت بدنی آرام، تمایل به سوی جلو، تماس چشمی خوب و تکان دادن سر در حین گفت و گو به دست خواهد آمد. به بیان دیگر، یکی از مهارت های ایجاد ارتباط توانایی خوب رفتارکردن با مخاطب است. افزون بر این شما اگر بخواهید مطمئن شوید که زبان بدنی شما به جای تقویت، موقعیت شما را در گفت و گو تضعیف نکند، باید آهنگ صدایتان را به هنگام بحث آرام نمائید و تماس چشمی خوبی با مخاطب برقرار کنید.

منبع:

 http://www.tici.info/default.aspx?dir=Learn_wmn&file=che%2084-12.htm

موتورهاي جستجوي پيمايشي يا Crawler-Based Search Engines

موتورهاي جستجوي پيمايشي مانند Google ليست خود را بصورت خودکار تشکيل مي‌دهند. آنها وب را پيمايش کرده و سپس کاربران آنچه را که مي‌خواهند از ميانشان جستجو مي‌کنند. اگر شما در صفحه وب خود تغييراتي را اعمال نماييد، موتورهاي جستجوي پيمايشي آنها را به خودي خود مي‌يابند و سپس اين تغييرات ليست خواهند شد. عنوان، متن و ديگر عناصر صفحه، همگي شامل اين ليست خواهند بود.

بررسي يک موتور جستجوي پيمايشي

موتورهاي جستجوي پيمايشي شامل سه عنصر اصلي هستند. اولي در اصطلاح عنکبوت (Spider) است که پيمايشگر (Crawler) هم ناميده مي‌شود. پيمايشگر همينکه به يک صفحه مي‌رسد، آنرا مي‌خواند و سپس لينکهاي آن به صفحات ديگر را دنبال مي‌نمايد. اين چيزيست که براي يک سايت پيمايش‌شده (Crawled) اتفاق افتاده است. پيمايشگر با يک روال منظم، مثلا يک يا دو بار در ماه به سايت مراجعه مي‌کند تا تغييرات موجود در آنرا بيابد. هر چيزي که پيمايشگر بيابد به عنصر دوم يک موتور جستجو يعني فهرست انتقال پيدا مي کند. فهرست اغلب به کاتالوگي بزرگ اطلاق مي‌شود که شامل ليستي از آنچه است که پيمايشگر يافته است. مانند کتاب عظيمي که فهرستي را از آنچه که پيمايشگرها از صفحات وب يافته‌اند، شامل شده است. هرگاه سايتي دچار تغيير شود، اين فهرست نيز به روز خواهد شد. از زماني که تغييري در صفحه‌اي از سايت ايجاد شده تا هنگاميکه آن تغيير در فهرست موتور جستجو ثبت شود مدت زماني طول خواهد کشيد. پس ممکن است که يک سايت پيمايش‌شده باشد اما فهرست‌شده نباشد. تا زمانيکه اين فهرست‌بندي براي آن تغيير ثبت نشده باشد، نمي‌توان انتظار داشت که در نتايج جستجو آن تغيير را ببينيم. نرم‌افزار موتور جستجو، سومين عنصر يک موتور جستجو است و به برنامه‌اي اطلاق مي‌شود که بصورت هوشمندانه‌اي داده‌هاي موجود در فهرست را دسته‌بندي کرده و آنها را بر اساس اهميت طبقه‌بندي مي‌کند تا نتيجه جستجو با کلمه‌هاي درخواست شده هر چه بيشتر منطبق و مربوط باشد.

مشکلات اینترنت در بازیابی اطلاعات معتبر

مشکلات اینترنت در بازیابی اطلاعات معتبر را لیست کنید ( حداقل 6 مورد ) و بحث کنید که چگونه از آن به عنوان ابزاری معتبر در گردآوری اطلاعات علمی استفاده می شود .

 1-مشکلات زبانی و تغییرات آن و تاثیر آن بر جستجو از جمله این که ، بسیاری از حروف نوشته می‌شود ولی خوانده نمی‌شود ، حرف‌هایی هم هست که در کلمات خاصی از نوشتن حذف می‌شود مانند "الف" در کلمات "اسحق" و "اسمعیل" و "الله"
2-منابع قابل توجهی در شبکه وب وجود دارند که توسط موتورهای جستجو نمایه نمی­شوند. به این بخش از وب اصطلاحاً وب نامرئی می­گویند. "وب نامرئی بخش بزرگی از وب است که موتورهای جستجو آن­ها را نمایه نمی­کنند یا نمی­توانند نمایه کنند و عبارتند از: سایت­های دارای رمز عبور، فایل­های پی. ­دی­. اف از متون آرشیو شده، ابزارهای تعاملی نظیر ماشین حساب­ها و برخی از واژه­نامه­ها و همچنین بعضی از پایگاه­های اطلاعاتی، منابع محافظت شده از طریق اسم کاربر و گذرواژه، منابع و صفحات وب بدون پیوند و صفحات افزون بر حداکثر تعداد صفحات قابل مرور"

3-در پایگاه‌های اطلاعاتی کتاب‌شناختی؛ مدارک در اینترنت از طریق واژگان کنترل شده قابل بازیابی نیستند ، ناگزیربرای جستجوی آخرین اطلاعات یا برای تغییر پویای فهرست مطالب، آخرین خبرها، راهنماهای دفتر تلفن، دسترسی به زمان پروازهای هوایی و غیره باید از پایگاه های اطلاعاتی استفاده کرد.

4-یکی دیگر از این مشکلات اطلاعات بازبینی نشده و یا ویرایش نشده ای است که در اینترنت موجود است.

5- به دلیل پویا بودن اینترنت سایتهای بسیاری بدون هیچگونه اطلاع یا هشداری ناپدید می شوند.

6-عدم استفاده از روش ها و راهبردهای مرسوم برای سازماندهی اطلاعات

7-گوناگونی موتورهای جستجو از نظر مکانیسم های نمایه سازی، جستجو و بازیابی اطلاعات

8-عدم توان موتورهای جستجو در تمایز میان مدارکی که توسط فرد الف نوشته شده و مدارکی که در باره فرد الف نوشته شده است.
9-حذف منابع اینترنتی: هیچ نظمی در ورود اطلاعات و منابع به اینترنت وجود ندارد و منابع اینترنتی ممکن است به علت مشکلات چندی که بر عرضه کنندگان این منابع پیش می آید, کلا فعالیت آنها در عرصه اینترنت راکد شود و در نتیجه فهرستنویسی منابع اینترنتی گوناگون با فرض این احتمال در آینده مشکلاتی از قبیل عدم بازیبی را در پی خواهد داشت.

10-عدم ثبات در منابع اینترنتی : محیط شبکه اینترنت, به دلیل اینکه دارای قابلیت بسیار بالایی در حک و اصلاح منابع و حتی تغییر کلی آن دارد, باعث شده است که نتوان یک ویژگی ثابت برای منابع اینترنتی در طول زمان تعیین کرد و در نتیجه باعث می شود که پایگاه های کتابشناختی مدام در حال تغییر باشند که اگر چنین شود طبق پیش بینی بانرجی در نتیجه یادداشت ها و نقاط دستیابی اضافی که به علت تغییرات در منابع اینترنتی رخ می دهد, پیشینه های پایگاه بسیار طولانی شده و مختصر ومفید بودن خود را از دست خواهند داد.

  گرد آوری و سازماندهی اطلاعات از ارکان اساسی محیط علمی به شمار می آید چرا که بدون وجود نظم و ترتیب، دستیابی به منابع اطلاعاتی باهزینه زمانی و اقتصادی گزافی صورت می گیرد. در طول تاریخ کتابداری محیط ها و دوره های متفاوتی را شاهد بوده ایم که در هر یک برای دستیابی به اطلاعات، سازماندهی اطلاعات وجود داشته است و پیوسته سیر تکاملی خود را ادامه می دهد.

      از آغاز نیمه دوم قرن بیستم تحولات بسیاری در زمینه کتابداری و علی الخصوص سازماندهی روی داده است. یکی از از این تحولات، ظهور پدیده اینترنت است که تاثیرات شگرفی بر کتابداری و من جمله سازماندهی گذارده است. این تاثیرات تقریبا دو جانبه بوده است، از سویی اینترنت خود امکانات و تسهیلات زیادی جهت سازماندهی اطلاعات فراروی کتابداران می گذارد و از طرفی خود نیز تحت تاثیر روش های سازماندهی مرسوم در کتابداری است. البته باید متذکر شد که در این محیط جدید نیز سازماندهی مبتنی بر دستاوردهای کتابداران می تواند باشد.

برای کاوش و جستجو در اینترنت ابزارهایی وجود دارند که موتورهای جستجو نام دارند. این موتورهای جستجو نرم افزارهای کاربردب محیط وب هستند که برای جستجوی انواع منابع اطلاعاتی موجود در اینترنت طراحی شده اند و با نمایه سازی منابع اطلاعاتی امکان جستجو در منابع اینترنت را ایجاد می کنند.
     امکانات و ویژگی های موتورهای جستجو در منابعی نظیر سرچ انجین واچ همیشه زیر نظر است و با معیارهایی  همچون روش های مجموعه سازی, شیوه های نمایه سازی, چکیده نویسی  و تسهیلات نمایش مورد بررسی قرار می گیرد.
     نمایه سازی اساس کار موتورهای جستجو در رتبه بندی نتایج و ترکیب منطقی واژه ها برای بازیابی اطلاعات در اینترنت را تشکیل می دهد که در هر موتوری این وظیفه بر عهده بخشی به نام عنکبوت وب یا خزنده وب است که مدام کار مرور وب و بازدید از سایت ها را برعهده دارد و آنها را به موتور جستجو انتقال می دهد که حاصل آن نتایج بازیابی موتور کاوش است که نمایش داده می شود.

كپسول زمان           

موضوع :طرح ساخت كپسول زمان          

طرح من براي اين كار ساختن يك سنگ نوشته است كه پيام خودرا به پنج زبان زنده دنيا بر روي آن حكاكي يا حجاري كنم . پروسه زماني آنرا حدود پنج هزار بعد قرار داده ام .

ويژگيها : اين سنگ از مرغوبترين و بادوام ترين سنگي كه تا به حال شناخته شده ساخته مي شود ، آنرا موم اندود مي كنم و در محفظه اي سنگي كه بتواند دماي مناسب براي عمر طولاني آن تعيين كند مي گذارم و در عمق 10-15 متري زمين مدفون مي كنم .

دلايل : در طول تاريخ ثابت شده است كه از بين ابزارهاي انتقال دانش ، سنگ نوشته ها از همه بادوام تر و عمر طولاني تري نسبت به بقيه داشته اند و در برابر حوادث طبيعي و غيره از خود مقاومت زيادي نشان داده اند و ماندگار تر از بقيه هستند . دلايل ديگر انكه با توجه به رشد سريع تكنولوژي و ساخته شدن ابزارهاي جديد بعد از كاغذ شبيه (؟) ، نوار، نوار ويدئويي ، لوح فشرده (CD)، ديسكت سخت (Flopy Disk) ، كامپيوتر ، پايگاههاي اطلاعاتي ،Flash Memory  ،و... نشان داده مي شود كه ابزارهاي انتقال يكي پس از ديگري جاي همديگر را با سرعت فراوان مي گيرند ، مثلا در حدود سي سال پيش دستگاه گرامافون وجود داشت و تمام صدا و تصوير را روي آن ضبط مي كردند و حال اگر ديسكي از آن داشته باشيم دستگاهي كه بتواند انرا بخواند كمياب است و يا شايد تا چندين دهه آينده ناياب شود . نمونه ديگر نوار ويدئويي است كه تا چند سال اخير و حال استفاده مي شد و كم كم cd  و flopy   و ... جاي آنرا گرفته اند و در حال پس زدن و كنار گذاشتن آن هستند و مطمئنا تا چند سال آينده هيچگونه استفاده اي ندارد و دستگاه هاي نوار خوان (ويدئو و ضبط صوت ) يافت نمي شود . همين ترتيب را در نظر بگيريم ، مشاهده مي كنيم كه هر وسيله اي كه با تكنولوژي حاضر كار مي كند بسازيم در چند سال آينده ضريب اطميناني نداريم كه بتوان با آن كار كرد و يا دستگاهي باشد كه بتوان از آن استفاده كرد . بطور مثال اگر حال پيام خود را روي cd يا flash memory  قرار دهيم هيچگونه اطميناني نيست كه در 5000 سال آينده از وسيله اي شبيه كامپيوتر يا دستگاهي كه بتوان از اين دو استفاده كرد وجود داشته باشد و مطمئناً ابزارها و دستگاههايي مي آيد كه جاي آنان را بگيرد . دليل پنج زبانه بودن آن اين است كه احتمال دارد زبانهاي حال دچار دگرگوني يا انحطاط شده باشد و معلوم نيست به چه زباني حرف بزنند ؛ پس كمترين شانس را در نظر بگيريم اين است كه با توجه به آثار قديم (زمان ما) كه بدست آورند موفق به خواندن آن شوند . مطلب ديگر كه بايد به آن اشاره كرد اين است كه معلوم نيست انرژي كه در آن زمان استفاده مي شود انرژي الكتريكي باشد ، شايد از انرژي استفاده شود كه هيچ كدام از اين ابزار هاي زمان ما با آن كار نكند .

مرکز اطلاع رسانی منطقه ای علوم و فناوری شیراز

مقدمه :

          مرکز منطقه ای در طبقه سوم ساختمان کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه  در پردیس دانشگاه شیراز قرار دارد . این کتابخانه در سال 1375 توسط مجلس و شورای نگهبان به تصویب رسید و در سال 1377 کار خود را آغاز کرد. در این مرکز پایگاهها و بانک های اطلاعاتی زیادی جهت ارائه خدمات مختلف طراحی و راه اندازی شده است که شامل طرح های پژوهشی، بانک اطلاعات معادن، پایان نامه ها و رساله ها، راه و ترابری، دانشوران معاصر ایران، زندگی نامه ها، پایگاه اطلاعاتی مقاله های لاتین، سوخت و انرژی، کتابهای چاپی و.... می شود.

این کتابخانه در میدان ارم پردیس مرکزی دانشگاه شیراز واقع شده است. آدرس الكترونيكي كتابخانه به شرح زير است :

www.srlst.com

 سازماندهی:

بخش سازماندهی کتابخانه از پرکارترین و همچنین دشوارترین بخش های کتابخانه به حساب می آید، زیرا که تعداد مدارک خریداری شده و اهدایی آمار بسیار بالایی دارد. در طول ساعاتی که در این بخش به کارآموزی مشغول بوده دریافتم که چقدر نظر با عمل متفاوت است چراکه هنگام فهرست نویسی با مسائل و مشکلاتی مواجه شدم که تا به حال با آنان گریبانگیر نشده بودم از جمله رعایت صحیح و دقیق،و کامل علائم و نشانه ها و چگونگی یافتن موضوعات در سرعنوانهای موضوعی و شماره سازی برای رده بندی و.... اضافه می گردد که کتابخانه از نظام رده بندی دیویی استفاده می کرد و این کار را برای شماره سازی بالاخص موضوعات جدید مانند تجارت الکترونیک و مباحث مربوط به دیجیتال در همه رشته و... با مشکل مواجه می کند. نکته قابل توجه اینکه کتابخانه هر روزه کتب و مدارک جدید را خریداری کرده یا از طریق اهداء و به مجموعه اضافه می کرد و در آنجا با خیل گسترده ای از مدارک گزارشات مواجه بودیم. در اینجا لازم میدانم که از خانمها جناب زاده، حمیدپور، غفوری که در این بخش مرا راهنمایی می کردند تشکر کنم بخصوص خانم حمیدپور که با صبر و حوصله بنده را راهنمایی می کردند و نکات جالب و تازه ای را به من آموختند تشکر وقدردانی به عمل آوردم.

حفاظت و نگهداری مواد:

به دلیل اینکه کتابخانه این بخش را نداشت ساعات مقرر را در بخش مجموعه سازی گذراندم با توضیح اینکه همانگونه که گفته شد سیل عظیم کتب ونشریات خارجی و داخلی به کتابخانه کار ثبت و ممهور کردن آنان را آموخته و با اعمالی نظیر سفارش، ثبت کامپیوتری، پیگیری شماره های ناقص و... آشنا شدم. کار سفارش کتب و نشریات توسط هیات علمی انجام می گرفت و بخش تنها در آنجا نماینده ای داشت. اضافه می گردد که سیاست کتابخانه بود که تمام نشریات داخلی را خریداری کند. لازم به ذکر است که در اینجا ساعاتی را در بخش نمایه سازی گذرانده و با نمایه سازی کتب و نشریات لاتین و فارسی آشنا شده و موارد تازه ای را آموختم. از خانمها ورع و رهایی که مرا راهنمایی کردند کمال تشکر را دارم.

اطلاع رسانی :

بخش اطلاع رسانی مرکز منطقه ای علوم و تکنولوژی را می توان بهترین بخش از کتابخانه نامید زیرا خدمات مرجع و آگاهی رسانی را به معنای تام به انجام می رساند. در این بخش هر سه مورد «کار با اینترنت»، «جستجو در پایگاههای اطلاعاتی»،و «خدمات مرجع» را گذراندم. نظامی که در این بخش پیاده می شود را در هیچ کتابخانه ای ندیده ام با توضیح اینکه 5 استیشن را در نظر گرفته بودند تا مراجعه کنندگان با تکمیل فرمی[1] که در اختیارشان قرار داده می شد به کتابدار مراجعه کنند و با انجام مصاحبه مرجع به مدارک مورد نیاز خود دست یابند.  به طور آشکارا و عملی طریقه مصاحبه مرجع را آموختم. مرکز تمام مقالاتِ نشریات را نمایه سازی میکرد و کتابدار با جستجوی کلید واژه ها و اصطلاحات مقاله مورد نظر کاربر را در اختیارش قرار می داد. همچنین بر روی کتب و پایان نامه ها نیز در صورت درخواست کاربر جستجو انجام می گرفت و در قسمت زیراکس به آنان تحویل داده می شد. مرکز فقط چکیده پایان نامه ها را در اختیار کاربران قرار می داد. اضافه می گردد که کتابخانه پایگاههای اطلاعاتی زیادی را خریداری کرده بود و برای یکسال مبلغ پانصد میلیون تومان هزینه کرده است. این پایگاهها عبارتند از :

 ABI  ،         CAS  ،         IEEE ،         General Science    ،         Scientific standard         Open Access Report      ،         EBSCO،      JCR   ،         Proquest     Scopus،       Springer      ، Content Search         ،         E-Theses & dissertation Abs Trans   ،         WLS  ،         Scientific Article             ، ESI                     Web of Science     ،         Taylor & Francis  ،         Wiley

 پایگاههایی که در سایت کتابخانه طراحی شده عبارتند از E-Article ، E-Books ، E-Journals ، E-Atlases ، EDMS که  شامل مقالات، کتب، مجلات، نقشه ها،و اسنادی است که اسکن شده اند.

كتابخانه خوارزمي

معرفي :

كتابخانه خوارزمي دانشكده فني،مهندسي دانشگاه شيراز اولين كتابخانه اي است كه خدمات الكترونيكي خود را در سطح دانشگاه ارائه كرده است و از هر لحاظ ( وسعت مساحت ، ميزان منابع ، سرويس دهي ، ميزان مراجعه كننده ،و... ) بزرگترين كتابخانه در شيراز محسوب مي شود . ساختمان كتابخانه در هشت طبقه كه هر كدام مربوط به بخش خاصي از كتابخانه است واقع شده است . طبقه همكف به سايت كامپيوتري و نگهباني كتابخانه اختصاص داده شده است ، طبقه زير زمين مربوط به خدمات فني ( مجموعه سازي و سازماندهي ) ،و پايان نامه ها است ، طبقه اول امور اداري و مديريت ، طبقه دوم سالن مطالعه خواهران ، طبقه سوم سالن مطالعه برادران ، طبقه چهارم مخزن منابع فارسي  و ميز امانت ، طبقه پنجم مخزن منابع لاتين ،و طبقه ششم بخش نشريات ادواري است . مخزن اين كتابخانه حدود 000/70  عنوان كتاب فارسي و لاتين در مجموعه خود دارد . بخش نشريات آن شامل 947 عنوان نشريه فارسي و 1717 عنوان نشريه لاتين و 586 حلقه ميكرو فيلم است .

كتابخانه براي ورود اطلاعات كتابشناختي ، نشريات ادواري ، و ميز امانت از نرم افزار پارس آذرخش و براي جستجو از موتور جستجوي افق (ofogh) استفاده مي كند .

از جمله خدماتي كه كتابخانه ارائه مي دهد عبارتند از :

-        شركت فعال در طرح غدير و طرح امين

-        سفارشات مجلات و مقالات از british library

-        تكميل شماره هاي ناقص مجلات از طريق پايگاه اطلاعاتي خريداري شده توسط دانشگاه شيراز

-        تهيه كپي مجلات لاتين براي كتابخانه منطقه اي شيراز

-        ارائه بانك اطلاعاتي گسترده اي از كتابهاي الكترونيكي[1]

اين كتابخانه در شيراز ، ميدان نمازي ، ابتداي بلوار ملاصدرا ، روبروي دانشكده فني مهندسي واقع شده است .

آدرس و پست الكترونيكي كتابخانه به شرح زير است :

http://kharazmilib.shirazu.ac.ir

E-mail : kharazmi@shirazu.ac.ir

 

مجموعه سازي :

          در اين بخش كار انتخاب ، سفارش ، دريافت كتب و نشريات و كتابهاي الكترونيكي صورت مي گرفت . بعد از نظر خواهي از اساتيد ، دانشجويان و ساير كارمندان به اين كار اقدام مي شد . براي كتابهاي موجود در بازار كارمند يا خدماتي هاي كتابخانه مستقيما به كتابفروشي ها مراجعه كرده و آنها را تهيه مي كردند . ولي اگر كتابهاي زيادي را ميخواستند به ناشر يا كارگزار مراجعه كرده تا علاوه بر گرفتن تخفيف مناسب كار تهيه را نيز آسان كنند . من اين موارد را بطور تئوري و شفاهي از كارمندان اين بخش آموختم چونكه در آن زمان سفارشي براي خريد نداشتند . ولي براي تهيه كتابهاي الكترونيكي، من خود علاوه بر آشنايي با روش عملي آن ، با آنها نيز همكاري كردم ، بدين صورت كه كتابخانه از مدتي پيش اقدام به جمع آوري كتابهاي الكترونيكي كرده بود و در صدد بود تا بانك اطلاعاتي گسترده اي از اين كتابها را داشته باشد ؛ اين از نقاط قوت كتابخانه بود كه خود را با پيشرفت تكنولوزي و ابزارهاي آن وفق مي دهد . بنده نيز اين كتابخانه را به يكي از دوستانم كه بانك عظيمي از كتابهاي الكترونيكي در حوزه فني ، مهندسي ، و شيمي داشت معرفي كردم و فهرست كتابهاي الكترونيكي وي را كه حدود 90 صفحه بود به مسؤل كتابخانه دادم تا بعد از بررسي و نظر خواهي از اساتيد آنها را تهيه كند . روش كار آنها براي تهيه و سفارش اين كتابها اينگونه بود كه آنها پس از تهيه ليست از كتابها و خصوصيات كتابشناسي شان (به سال نشر كتاب توجه زيادي مي كردند و كتابهاي جديد تر را بيشتر مي پسنديدند) آنها را براي اساتيد ارسال كرده و هر كدام بسته به نياز و تجربه شان كتابهايي را پيشنهاد مي دادند . بعد از انتخاب بر سر قیمت با طرف مقابل ( فرد ، موسسه ، ناشر ، كارگزار ) به توافق رسيده و كتابهاي الكترونيكي را دريافت مي كردند . اين كتابها را پس از ثبت و فرستادن به بخش فهرست نويسي به صورت لوح فشرده و آنلاين در اختيار كاربران قرار مي دادند.

 

سازماندهي مواد :

        در بخش فهرست نويسي كتابخانه درحال تصحيح برگه ها و شماره بازيابي كتب بودند . در آنجا با توجه به نشانه مؤلف شماره هاي مرتبط را بازيافته و شماره بازيابي را تصحیح كرده و در صورت نداشتن اشتباه در بقيه قسمتها اطلاعات تصحیح شده را وارد كامپيوتر[2] و بعد پرينت برگه فهرست نويسي شده ، برچسب جيب ، برچسب عطف ، برگه امانت  را گرفته و به كتاب الصاق مي كردم . با انجام اين كارها با اكثر مراحل فهرست نويسي آشنا شدم كه چگونگي يافتن موضوع كتاب ، چگونگي يافتن شماره مؤلف و بقيه مراحل بود . بعد برگه هاي فهرست شده را به برگه دان بر مي گردانيديم . مسؤل بخش فهرست نويسي خانم علوي بودند كه بسيار خوش اخلاق و خوش برخورد بودند و از هرگونه راهنمايي دريغ نمي كردند ، من چونكه فقط سازماندهي 1 را گذرانده بودم هر جا كه اشكال داشتم بر طرف كردم و علاوه بر آن موارد زيادي را نيز كه مربوط به سازماندهي 2و3 بود ياد گرفتم . اين بخش فقط يك نفر كارمند داشت و كار وي سنگين بود و بهتر است كه يك كارمند ديگر براي آن در نظر گيرند .  

 

كار با نرم افزارهاي كتابخانه اي :

          نظام كامپيوتري كتابخانه با برنامه پارس آذرخش كار مي كرد . در اين بخش با ورود اطلاعات فهرست نويسي ، ثبت ، بازيابي ،و... كار با نرم افزار را ياد گرفته و نحوه ورود اطلاعات ، گرفتن برگه هاي مربوط به كتاب و نشريات ، تغيير اطلاعات ، و... آشنا شدم . همچنين با سايت مربوط به كتابخانه كنگره (براي فهرست نويسي مواد لاتين) و ديگر سايت هايي كه كتابها و نشريات الكترونيكي كه مواد را به صورت رايگان و آنلاين در اختيار قرار مي دادند آشنا شدم . برنامه پارس آذرخش (براي ورود و بازيابي) و برنامه افق ( براي جستجوي مواد كتابخانه اي به سه زبان فارسي،لاتين،عربي ) از بهترين نرم افزارهاي كتابخانه اي در ايران است . سايت كامپيوتري اين كتابخانه بيش از 50 دستگاه كامپيوتر در خود دارد كه آمار آن در نوع خود جالب توجه است . 

 

نشريات ادواري :

          در اين بخش نشريات الكترونيكي در حوزه فني و مهندسي را كه به صورت آنلاين و رايگان بود دانلود[3] مي كرديم و بعد از كامل شدن از آنها پرينت گرفته و به صحافي مي فرستاديم ،" من در اينجا به مسؤل پيشنهاد دادم كه بجاي تهيه پرينت ، آنها را روي لوح فشرده (CD) قرار داده يا در سايت كتابخانه براي استفاده كاربران گذاشته تا بازدهي بيشتري داشته باشد ولي با اين نظر موافقت نشد ".  بعد از دريافت از صحافي ، آنها را ثبت مي كردند و در قفسه ها به صورت الفبايي قرار مي داديم . در قسمت ديگر ، نشريات چاپي كه خريداري شده بود را با وارد كردن اطلاعات آنها ثبت مي كرديم و از فهرست آنها پرينت تهيه كرده و چند شماره يا جلد از آنها را بر حسب اندازه به صحافي مي فرستاديم . از نقاط قوت اين بخش وجود عناوين زياد مجلات لاتين و به روز (up to date) بود .

 

خدمات عمومي :

          در بخش امانت با مراحل كار در پشت ميز امانت آشنا شده و همانطور كه گفته شد با استفاده از برنامه پارس آذرخش تمامي مراحل امانت كتاب ، عضويت ، بازگشت كتاب ، تحويل ، رزرو ،و... را ياد گرفتم . در قسمت ديگر با نحوه چيدمان كتاب در قفسه و بازيابي آنها كه بر اساس رده بندي ديويي مرتب شده بود كار كردم . كار با  اين برنامه با تمرين به راحتي صورت مي گيرد و يادگيري آن آسان است . كارمندان اين بخش بسيار خوش اخلاق و داراي روابط عمومي بالايي بودند، به صورتي كه با اكثر دانشجويان رابطه نزديك داشتند. آنها همچنين مجرب بوده و به اكثر خواسته هاي مراجعان به خوبي جواب داده و آنها را راهنمايي مي كردند . نكته قابل توجه براي يادگيري من همين نحوه برخورد با مراجعه كننده بود كه بخوبي از آن بهره بردم.

 

بخش پايان نامه ها :

        در اين بخش بعد از دريافت دو جلد از پايان نامه ، از محقق خواسته شده كه چكيده پايان نامه خود را بطور خلاصه بنويسد و فرم مشخصات فردي و مشخصات پايان نامه خود را ارائه دهد . در مرحله بعد آنها را فهرست نويسي و ثبت كرده و به ترتيب الفبايي پديدآور در قفسه مربوطه چيده مي شود . در اين بخش با نحوه دريافت، فهرست نويسي،و ساير موارد در رابطه با پايان نامه ها آشنا شدم . به نظر من اگر چكيده پايان نامه هاي خود را نيز منتشر مي كردند ، مي توانستند كه خدمات بيشتري به كاربران ارائه دهند .  



[1] . E-books

[2] . كار با نرم افزار ها را در بخش مربوط به آن توضيح خواهم داد .

3 . download

بيان، هنر متقاعد كردن مخاطب است


نوشته: اومبرتو اكو
ترجمه: احمد پرهيزي


اومبرتو اكوUmberto Eco (متولد 1932)، معني شناس، نويسنده و مقاله نويس ايتاليايي، شهرت وي بخصوص پس از انتشار «نام گل سرخ» در سال 1980 عالمگير شد. اين متن از فرانسه ترجمه شده است.
نمي‌دانم آيا آن چه مي‌خواهم در اين جا بنويسم ارزش نوشتن دارد يا نه، چون مثل روز برايم روشن است كه مخاطبانم عده‌اي آدم احمق هستند كه كله‌شان خوب كار نمي‌كند، و مطمئنم كه هيچ‌كدام سر از حرف‌هاي من در نخواهند آورد.
آيا شما از اين شروع خوش‌تان آمد؟ اين جمله چيزي كم دارد كه به آن در زبان ايتاليايي captatio malevolentiae گفته مي‌شود، گوينده اين جمله مستمعان را در وضعيت بدي قرار مي‌دهد، گويا مي‌خواهد آنان را با خود دشمن كند. اين نكته نيز بگويم كه من فكر مي‌كردم خودم چند سال پيش captatio malevolentiae را براي تبيين رفتار يكي از دوستانم ابداع كرده‌ام، اما كمي بعد هنگامي كه در شبكه جهاني مي‌چرخيدم متوجه شدم كه اكنون پايگاه‌هاي اينترنتي بسياري موجود است كه در آن‌ها captatio malevolentia نقل شده است.
اگر من نوشته‌ام را اين گونه شروع مي‌كردم وضع يكسره متفاوت بود: «نمي‌دانم آيا آن چه مي‌خواهم در اين‌جا بنويسم ارزش نوشتن دارد يا نه، چون مثل روز برايم روشن است كه مخاطبانم عده اي آدم احمق هستند كه كله‌شان خوب كار نمي‌كند، اما من به احترام آن دو سه نفري از اين جمع سخن مي‌گويم كه جزء اين اكثريت احمق نيستند»؛ اين نوعي captatio malevolentiae است، چون هر يك از شنوندگان پيش خود يقين دارد كه يكي از آن دو يا سه نفر است و باقي جمع را با تحقير نگاه مي‌كند و صميمانه حرف‌هاي مرا پي مي‌گيرد.
همان‌طور كه شما هم به خوبي متوجه شده‌ايد، captatio malevolentiae يك تدبير بياني است براي كسب همدلي مخاطب. به عنوان مثال يكي از صور مشترك captatio اين سرآغاز است: «براي من مايه افتخار است كه در برابر مستمعاني چنين شايسته سخن بگويم»؛ از جمله صور كلاسيك (كلاسيك تا حدي كه به مسخرگي پهلو مي زند) اين است: «شما خودتان در اين زمينه استاد هستيد و ما بايد از شما ياد بگيريم»، اين عبارت را وقتي به كار مي‌برند كه بخواهند چيزي را به ياد كسي بياورند كه يا آن را نمي‌دانسته يا فراموش كرده است، بنابراين پيشاپيش اعلام مي‌كنند كه از تكرار آن شرمسارند، چون روشن است كه مخاطب نخستين فردي بوده كه اين نكته را مي‌دانسته است.
چرا در نظريه بيان (ريتوريقا)، captatio malevolentiae را مي آموزند؟ همچنان كه همه مي‌دانند بيان چيز ناشايسته‌اي نيست كه باعث شود ما جملاتي بي‌استفاده را به كار بنديم يا با هيجان فراوان حرافي آغاز كنيم؛ به علاوه با هنر سفسطه‌بافان نيز متفاوت است – دست كم آن سفسطه‌بافان اهل يونان قديم كه ما مي‌شناسيم با اين جماعت بدخواه كه معرّف فرهنگي تصنعي هستند يكي نيستند. از سوي ديگر استادان بزرگ هنر بيان همانا ارسطو و افلاطون بودند، منظورم در آن گفت و گوهايي است كه بين اين دو در مي‌گيرد و در آن از فنون بياني ظريفي بهره مي گيرند تا از قضا با سفسطه‌بافان جدال كنند.
بيان، هنر متقاعد كردن مخاطب است ضمن آن كه متقاعد كردن چيز بدي نيست، حتا اگر بتوان با روش‌هاي ناپسند مخاطب را متقاع كرد كه كاري به خلاف ميل خود انجام دهد. هنر متقاعد كردن را ياد مي‌داده‌اند، چون برهان‌هايي كه بتوان به ياري آن‌ها مخاطب را از طريق دليل‌آوري قانع كرد فراوان نيست. كافي است يك بار مفاهيمي نظير زاويه، سطح، ضلع و نظاير آن را برسازيم تا ديگر احدي قادر نباشد صحت قضيه فيثاغورس را زير سؤال ببرد. اما مردم در غالب مباحث زندگي روزمره، در باب


بيان، هنر متقاعد كردن مخاطب است ضمن آن كه متقاعد كردن چيز بدي نيست، حتا اگر بتوان با روش‌هاي ناپسند مخاطب را متقاع كرد كه كاري به خلاف ميل خود انجام دهد.

اموري نزاع مي‌كنند كه ممكن است هر كس درباره آن‌ها نظري داشته باشد. در نظريات بياني كهن، بيان حقوقي را (در دادگاه مي‌توان بحث كرد كه آيا فلان مدرك قاطع است يا خير) از بيان مشورتي (آن چه در مجلس يا انجمن شاهديم كه في‌المثل آيا به فلان رأي بدهيم بهتر است يا بهمان) و بيان اثباتي (مثل اين كه چيزي را بستاييم يا نكوهش كنيم) و همه ما مي‌پذيريم كه هيچ قاعده رياضي وجود ندارد كه ثابت كند گري كوپر جذاب‌تر است يا همفري بوگارت.
در بسياري از بحث‌هاي موجود در جهان، موضوع بحث مسائلي است كه محل نزاع است، نظريه بيان يادمان مي‌دهد كه باورهايي بيابيم كه اكثريت شنوندگان در آن‌ها اتفاق نظر داشته باشند، و استدلال‌هايي به كار بنديم كه كمتر مورد اعتراض قرار بگيرد، و زباني استفاده كنيم كه مناسب متقاعد كردن مخاطب در موضوع بحث باشد و حس همدلي مخاطب را برانگيزد تا استدلال ما غلبه كند، باري، captatio malevolentiae از جمله اين فنون است.
طبيعي است كه گفتارهاي متقاعد كننده‌اي وجود دارد كه ممكن است به راحتي مغلوب گفتار متقاعد كننده‌تري بشود، اين نكته نشان از محدوديت استدلال فرد دارد. شايد شما جملگي اين نوع تبليغ را شنيده باشيد (اين هم captatio است): «گُه بخوريد، يك ميليون مگس امكان ندارد اشتباه كنند»، اين گفته را گاه به تمسخر استفاده مي‌كنند تا به آن كساني كه مي گويند اكثريت همواره حق دارد اعتراض كنند.

منبع: روزنامه لوموند 7 اوت 2006

http://mandegar.info/1385/Shahrivar/a-parhizi.asp

فراپیوندها و نقش آنها در بازیابی اطلاعات در محیط وب

 نوشته: علیرضا نوروزی

ترجمه: منصوره صراطی شیرازی

Email: yasamanserati@yahoo.com

 دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران اهواز
  چکیده
فراپیوندها یکی از اجزای اصلی صفحه‌های وب هستند که توسط موتورهای کاوش در فرایند نمایه سازی و رتبه بندی صفحه‌های وب مورد استفاده قرار میگیرند. این مقاله به بررسی انواع فراپیوندها و اهمیت آنها در نمایه سازی، ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات در محیط وب می پردازد.

کلیدواژه ها : وب، پیوند، نمایه سازی، موتور جستجو
 

مقدمه
یک صفحه وب، عموماً شامل عناصری از قبیل متن، فراپیوند2، تصاور و ... است. فراپیوند ارتباط بین دو صفحۀ وب یا تنها بین قسمتهایی از یک صفحه را مشخص میکند. شناخت ساختار فراپیوند پایۀ شناخت ساختار ارتباطی وب است، زیرا فراپیوندها در نمایه سازی، بازیابی اطلاعات و رتبه بندی صفحه‌های وب مورد استفاده قرار میگیرند. اگر وب یک اتومبیل باشد، فراپیوندها موتور آن خواهند بود، زیرا بدون آنها به هیچ جا نمیتوان رفت. 



ادامه نوشته

سایتهای کتابداری

Academic International Press.

URL: http://sites.gulf.net/aip/

Academic Press.

URL: http://www.apnet.com/

Adlib Information Systems (formally Databasix Information Systems)

URL: http://www.adlibsoft.com/

Adonis Electronic Journal Services.

URL: http://www.adonis.nl/

Advanced Book Exchange Inc.

Out-of-print, used, rare and antiquarian bookfinders.

URL: http://www.abebooks.com/

Allen and Unwin.

Publisher.

URL: http://www.allen-unwin.com.au/index.htm

Alpine Data, Inc.

URL: http://www.alpinedata.com/

Amazon.com

Online bookstore with over 1 million titles.

URL: http://www.amazon.com/

ادامه نوشته

انتخاب کتاب برای کودکان  

کودکان چه چیزهایی باید بخوانند؟ آیا آنها باید مطابق میل بزرگسالان آثاری را بخوا نند که ذهن آنها را فعال کند ، تخیل آنها را برانگیزد ، و در آنها حس طنز به وجود آورد ، پایه های اخلاق را در آنها تقویت کند و فراتر از آن، خود و دیگران را بشناسند یا خیلی ساده فقط از آن لذت ببرند ؟ بین نظر بزرگسالان و کودکان شکاف زیادی وجود دارد، زیرا کودکان با ذائقه ادبی به دنیا نمی آیند ، این مقوله اکتسابی است و به گذر زمان و تجربه نیاز دارد ، پس باید بزرگسالان در مقام کتابدار، معلم ،پدر و مادر کتابها را با توجه به معیار های کلی برگزینند و سپس کودکان با معیار های شخصی خود که حدود زیادی متکی به علایق آنهاست کتاب های مورد نظر خود را انتخاب کنند . پسنده ترین راه آن است که کودکان آنچه را دوست دارند بخوانند و بر گزینند . هیچ کس نمی تواند آنها را مجبور کند که کتاب هایی را که از آنها لذت نمی برند ، بخوانند.

در انتخاب کتاب برای کودکان و نوجوانان به نکات زیر توجه داشت باشید : کیفیت محتوای کتاب : توجه داشته باشید که کتاب کدامیک از انواع ادبی را دارا می باشد ؛ شعر، داستان ، قصه و... محتوا باید با زندگی کودکان مرتبط باشد . کیفیت ساخت و پرداخت : شخصیتهای داستان مورد توجه قرار گیرد و مطالب به شکلی هنرمندانه بیان شده باشد ، کیفیت نگارش : زبان آن ساده و دور از پیچیدگی باشد ، به عاطفی یا تخیلی بودن متن توجه شود . کیفیت تصویر : رنگی یا سیاه سفید بودن تصویر، جذاب بودن آن و ... (توجه داشته باشید که کودکان خواندن را با خواندن تصویر آغاز می کنند ، تصویر جزء جدایی ناپذیر کتابهای کودکان است ، حتماً کتابهایی را انتخاب کنید که تصاویر زیادی داشته باشد) ، کیفیت ارائه : توجه به جلد کتاب ، خط و کا غذ کتاب ، صحافی با دوام باشد ، صفحه آرایی جذاب باشد . میتوانید کتابهای پارچه ای برای نوزادان تهیه کنید ( کتابهای جدیدی هستند که به جای کاغذ از پارچه ساخته شده اند و برای جلوگیری از صدمه دیدن و پاره شدن  توسط کودک تهیه می شود ) .

 شما می توانید برای اطلاع بیشتر از کتابهای کودکان به نشریه کتاب ماه کودک ونوجوان مراجعه کنید که در آن به معرفی و برسی کتابهای تازه انتشار یافته کودکان می پردازد . اگر مایلید کودکانتان ،و در آینده جوانانتان با علم و دانش تربیت شود از زمان جنینی آغاز کنید (پس برای آنها کتاب بخوانید ) ، تحقیقات نشان داده است که کودکان در شکم مادر قدرت درک صدای مادرشان را دارند  و بعد از تولد علاقه بیشتری به مطالعه دارند . می توانید از همان ابتدا برایشان کتاب بخوانید و بعد از تولد آنها با کتاب و کتابخوانی آشنا کنید  وذوق و شوق مطالعه را در آنان بپروانید (رجوع شود به شماره قبلی نشریه : چگونه فرزندان خود را به مطا لعه  علاقه مند کنیم ) برای معرفی بهترین نویسندگان کتابهای کودکان و نوجوانان می توان به هانس کریستین اندرسن ، مارک توآین ، ژول ورن ، هوشنگ مرادی کرمانی ، مصطفی رحماندوست ، احمد رضا احمدی ،و نسرین خسروی ا شاره کرد . در تمامی ادیان و جوامع به کسب علم و دانش از دوران کودکی توجه خاصی شده است . در بیستمین کنگره ادبیات کودکان در ژاپن به این نتیجه و تعریف رسیدند که : بهشت جایی است که همه مردم بتوانند آب گوارا ، نان وکتاب برای مطا لعه بدست آوردند .

چگونه مطالعه کنیم ؟

حتما تا به حال با مشکل چگونگی مطالعه کردن یا درس خواندن مواجه شده اید . و نمی دانید چگونه درس بخوانید تا بازدهی بیشتری داشته باشید . دراین مقاله دو روش کلی و چند دستورالعمل ارائه می گردد تا کمکی با شد برای اینکه بتوانید مطالب کتاب را بهتر بیا موزید .  روش اول : این روش بیشتر برای کتاب هایی مناسب است که اولین بار شروع به خواندن آن می کنید و شامل سه دور مطالعه ی کتاب است ،در دور اول شما باید کتاب را با سرعت و به اصطلاح روزنامه وار یا طوطی وار بخوانید و فقط به این نکته توجه کنید که مطالب را بخوانید و درک و فهم آنها زیاد مهم نیست ، در دور دوم با دقت و طمانینه بخوانید و سعی کنید سرعت خود را کمتر از دور اول کنید ،در دور سوم با دقت و توجه کامل به مطالب کتاب سعی کنید تمام مطالبی را که می خوانید درک کنید و یاد بگیرید. این روش بسیار مفید است و شما می توانید با مرور سه باره ی کتاب به روش بالا براحتی مطالب مورد نظر را یاد بگیرید. روش دوم : در این روش می توانید هر پاراگراف یا فصل کتاب را به دقت بخوانید (هر کدام جداگانه ) یعنی بعد از خواندن یک پاراگراف یا یک فصل ، کتاب را ببندید و آن مطالب را برای خود یا دیگران مرور کنید و توضیح دهید. اگر قادر به شرح مطالب بودید ، آنرا یاد گرفته اید و گرنه باید یک بار دیگرآن مطالب را بخوانید. اگر با مشکل علاقه مندی به مطالعه مواجه هستید و نمی توانید یک کتاب را به اتمام برسانید یا به اصطلاح حوصله ی خواندن را ندارید حتما" سعی کنید خود را به مطالعه عادت دهید و با تمرین روزانه، یعنی اینکه روز اول 10 دقیقه ، روز دوم 20 دقیقه ،روز سوم 30 دقیقه و الی آخر به جلو بروید و خود را آماده و محیای یادگیری کنید و با پشتکار بیشتری سعی کنید اطلاعات و سواد خود را بالا ببرید. توصیه می کنم برای شروع و علاقه مند شدن به مطالعه از کتاب های داستان و سرگرمی استفاده کنید و یا می توانید از کتاب هایی که موضوع آنها مورد علاقه ی شماست مثل کتاب های ورزشی، آشپزی ، لطیفه و…. بهره مند شوید.